Antybiotyki w hodowli zwierząt ? najważniejsze fakty
W niektórych przypadkach zastosowanie antybiotyków w hodowli zwierząt jest nieuniknione
Zwierzęta, tak jak ludzie, mogą chorować. W 
takiej sytuacji zastosowanie antybiotyków w celach leczniczych może być konieczne. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się również profilaktyczne stosowanie antybiotyków. Dotyczy to zarówno bydła, trzody chlewnej jak i drobiu. Jeśli zachodzi potrzeba zastosowania leków przeciwbakteryjnych a cały proces ich podawania przebiega zgodnie z obowiązującym prawem, produkty pochodzące od takich zwierząt są bezpieczne dla człowieka. Warto wiedzieć, że mięso, mleko czy jaja mogą trafić do sprzedaży dopiero wtedy, gdy w ich składzie nie ma już śladu antybiotyków lub stężenie substancji farmakologicznej czynnej jest na poziomie uznanym przez Unię Europejską za bezpieczny dla zdrowia konsumentów.
Antybiotyki stosuje się pod ścisłą kontrolą lekarza weterynarii
Antybiotyki mogą być podawane zwierzętom tylko i wyłącznie za zgodą i pod kontrolą lekarza weterynarii opiekującego się danym zakładem produkcyjnym. Hodowcy nie mogą sami podawać leków. W zależności od sytuacji, lekarz dobiera odpowiednie dla danego gatunku zwierząt środki farmakologiczne, ustala ich dawkę i określa czas podawania. Bardzo ważny dla bezpieczeństwa produktów jest ustalany przez lekarza oraz producenta danego specyfiku okres karencji. Jest to czas liczony od ostatniego dnia podania leku do momentu rozpoczęcia pozyskiwania mięsa, mleka czy jaj do celów spożywczych. Zachowanie okresu karencji przez hodowców jest niezwykle ważne, ponieważ pozwala ono uniknąć niedozwolonej obecności antybiotyków w produktach.
Nieuzasadnione użycie antybiotyków w hodowli zwierząt jest zabronione
Jeszcze do 2006 roku antybiotyki (najczęściej tetracykliny) dodawane do pasz były używane w produkcji zwierzęcej jako stymulatory wzrostu, których zadaniem było powodowanie wzrostu masy ciała zwierząt. Od 1 stycznia 2006 roku w Unii Europejskiej obowiązuje całkowity zakaz stosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu. Antybiotyki mogą być podawane zwierzętom tylko w uzasadnionych przypadkach i tylko na zalecenie i pod kontrolą weterynarza.
Niedozwolona obecność antybiotyków w produktach wynika najczęściej z nieprawidłowego podawania leków
Obecność niedozwolonych stężeń antybiotyków w żywności jest najczęściej wynikiem niezgodnego z prawem podawania leków przeciwbakteryjnych, czyli: niezachowania okresu karencji, niewłaściwego dawkowania leków oraz podawania substancji niedozwolonych dla danego gatunku zwierząt. Wykroczenia te są konsekwencją nierespektowania zasad dobrej praktyki hodowlanej lub weterynaryjnej (1) i są niezgodne z prawem. Niestety media co jakiś czas donoszą o nieuczciwych działaniach hodowców i weterynarzy, polegających m.in. na podawaniu zwierzętom zakazanych substancji i wprowadzaniu na rynek produktów z niedozwoloną obecnością antybiotyków (2).
Konsumenci uważają, że problem stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt jest bardzo ważny
Problem stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt, od których produkuje się żywność dla zdecydowanej większości Polaków jest bardzo istotną kwestią. Ponad 81% Polaków uważa, że skala stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt jest poważnym problemem. Ponad 83% jest zdania, że producenci żywności powinni dodatkowo kontrolować produkty takie jak mięso czy jaja na obecność antybiotyków (3).
---------
(1) A. Gajda „Występowanie tetracyklin w tkankach i produktach pochodzenia zwierzęcego – przyczyny i skutki”,
(2) Afera antybiotykowa w polskim przemyśle mięsnym, Uwaga TVN, 19 czerwca 2013
(3) Badanie sondażowe na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków z grudnia 2013 r
